Redactiesommen, altijd lastig!
Geschreven op 28-07-2015
Redactiesommen zijn eigenlijk maar lastige verhaaltjes. Daarom worden ze vaak ook verhaaltjessommen genoemd. Deze sommen worden door kinderen vaak lastig gevonden. Je moet hier namelijk niet alleen voor kunnen rekenen, maar ook begrijpen wat er staat en wat er gevraagd wordt.
Laten we eerst eens kijken wat een redactiesom is. Dit is een verhaaltje waar de som in verstopt zit. Meestal is dit maar een kort verhaaltje van 1 of 2 regeltjes, maar hoe ouder het kind wordt hoe moeilijker de sommen worden, dus hoe langer de verhaaltjes ook worden. Het nadeel van deze sommen is dat er vaak meer getalsmatige informatie gegeven wordt dan dat een kind werkelijk nodig heeft om de som uit te kunnen rekenen. Er wordt vaak ook verwacht dat zij informatie gaan gebruiken die helemaal niet in de som staat. Zo moeten ze bijvoorbeeld weten hoeveel dagen een bepaalde maand heeft of hoeveel centen een euro is. En soms moeten ze ook nog eens informatie uit een grafiek, tabel of kaart halen.
Er wordt dus veel gevraagd van de kinderen bij het maken van een redactiesom. Niet alleen moeten ze een som kunnen uitrekenen. Ze moeten hem eerst vinden in het verhaal.
De aanpak
Maar hoe kun je dit nou het beste aanpakken?
Om de kinderen die bij mij komen te helpen om te begrijpen wat ze moeten doen bij dit soort opgaven, maak ik gebruik van een bepaalde aanpak. Hierbij worden er stap voor stap bepaalde vragen doorgewerkt. Deze zien er als volgt uit:
1. Wat moet ik weten?
De kinderen krijgen van mij het blad met de verhaaltjessommen en markeerstiften in 2 kleuren. Als eerste laat ik ze met 1 kleur de getalsmatige informatie in het verhaal aanstrepen. Met de andere kleur laat ik ze woorden aanstrepen die helpen bij de som. Denk hierbij aan woorden als verdelen, verkopen, geven, enz.
2. Wat ga ik uitrekenen?
De kinderen gaan bij deze vraag op zoek naar de som die ze moeten uitrekenen. Wanneer ze deze gevonden hebben schrijven we deze op, zodat zichtbaar wordt voor het kind hoe het deze som kan uitrekenen.
3. Ik reken de som uit.
Zo gauw we de som gevonden hebben gaan we deze uitrekenen. Wanneer het kind het nodig heeft wordt er gebruik gemaakt van visueel materiaal waarbij het de handelingen kan uitvoeren die in het verhaal staan. Hierdoor begrijpt het kind beter wat het moet doen en komt makkelijker tot het antwoord.
4. Heb ik de vraag beantwoord?
Nadat de som is uitgerekend kijken we nog een keer terug naar de vraag. Door de vraag te controleren voorkom je dat er onnodige fouten worden gemaakt.
5. Klopt mijn antwoord?
Bij deze vraag is het de bedoeling dat de kinderen weer terug gaan naar het verhaal. Ze controleren of hun antwoord klopt met wat er in het verhaal staat. Bijvoorbeeld bij de eerste opdracht op de afbeelding. Wanneer het kind als uitkomst een groter getal heeft dan de 36 auto's die in de parkeergarage gereden zijn, weet het kind dat het ergens een vergissing heeft gemaakt. En kan het zichzelf verbeteren.
Belangrijk bij redactiesommen is dus het rustig lezen en kleuren wat belangrijk is. Bovenstaande stappen helpen kinderen om de som uit het verhaaltje te halen. In mijn praktijk zie ik dat hoe meer kinderen op deze manier oefenen, hoe beter het hun lukt om deze sommen te maken.
